Algemeen23.10.2024

Voor het échte Halloween ga je naar Ierland, waar het 2.000 jaar geleden begon


Op 31 oktober is het Halloween. De laatste jaren duikt dit mysterieuze feest met pompoenen, lichtjes en griezels steeds vaker op in Nederland. Met name kinderen vinden het een superleuke traditie om ieder jaar Halloween te vieren – al doen volwassenen ook steeds vaker mee. Kinderen trekken in het donker langs de deuren, in de hoop dat ze snoepjes krijgen, straten worden spookachtig versierd. Veel mensen vinden het een té Amerikaans en commercieel feest en doen er niet aan mee.

Maar wist je dat de oorsprong van Halloween heel ergens anders ligt dan in Amerika? Halloween komt namelijk helemaal niet uit Amerika, maar uit Ierland. Dat is dé plek waar het meer dan 2.000 jaar geleden écht begon. Alles wat je moet weten over dit bijzondere feest lees je hier!

Dit is hoe Halloween ooit in Ierland begon

De geschiedenis van Halloween gaat heel ver terug. Ierland is de plek waar het allemaal begon, het is een traditie die inmiddels al meer dan 2.000 jaar oud is, al werd het Keltische feest toen nog Samhain genoemd.

Samhain – dat spreek je uit als ‘Saun’ – was een groot feest dat het einde van het lichtseizoen en het begin van de donkere winterdagen markeerde. Samhain werd gevierd als de oogst erop zat en ‘de donkere helft van het jaar’ eraan zat te komen. Dat Halloween op 31 oktober wordt gevierd heeft te maken met de Keltische kalender. Het Keltisch Nieuwjaar begint namelijk op 1 november. Halloween – voorheen Samhain – was dus een feest voor oudejaarsavond.

De Kelten staan bekend om hun religieuze opvattingen: de Keltische mythologie. Een deel van die mythologie gelooft dat er interactie kan plaatsvinden tussen levenden en doden, met name dat geesten in beide werelden kunnen bestaan. Op oudjaar zouden de geesten zich laten zien om een levend lichaam voor het nieuwe jaar te zoeken. Dan zou de doorgang van onze wereld naar de ‘andere wereld’ namelijk het dunst zijn en een mogelijkheid bieden voor geesten. Om hun angst voor deze wezens te bezweren, vermomde men zich in griezelige kostuums om geesten af te schrikken en in de war te brengen. De viering van Halloween vond plaats in het donker, met onder andere het aansteken van vreugdevuren om de kwade geesten op afstand te houden. Tradities die nog altijd in stand worden gehouden: het verkleden speelt namelijk nog steeds een grote rol in de viering van Halloween.

Eén van de eerste plekken waar Samhain gevierd werd was The Hill of Ward (Tlachtga) in het binnenland van County Meath (iets ten noordwesten van Dublin). Een heilige plek voor de Kelten waar de oude vlammen van het jaar ervoor werden gedoofd en een ceremonieel vuur werd aangestoken om het nieuwe seizoen in te luiden.

Kijk maar eens naar onderstaand filmpje, waar de ontstaansgeschiedenis van deze bijzondere traditie in precies 1 minuut prachtig wordt uitgebeeld.

Waar komt de naam Halloween vandaan?

Ergens in de zevende eeuw na Christus kreeg Samhain een andere naam. De Christenen riepen 1 november uit tot Allerheiligen – All Saint’s Day or All-Hallows – en de avond ervoor werd Allerheiligenavond. De naam All-Hallows Eve verbasterde naar Halloween, wat we vandaag de dag nog steeds gebruiken.

Halloween wordt naast Ierland ook vooral gevierd in het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Verenigde Staten, maar het is dus zeker geen typisch Amerikaans feest. Ierse immigranten brachten de traditie de oceaan over en inmiddels zijn er wel meer landen die het feest hebben opgepikt. In Nederland wil dat nog niet zo lukken, al speelt de katholieke viering van Sint-Maarten op 11 november wellicht een rol. Deze ‘feesten’ liggen relatief dicht bij elkaar in tijd. Maar in Ierland wordt Halloween des te uitbundiger gevierd!

Halloween vieren in Ierland

Het is bijzonder om het échte Halloween in Ierland een keer mee te maken. Vanaf half oktober draait hier zo ongeveer alles om de viering van deze unieke traditie. De Ieren pakken namelijk flink uit, met festivals en feestelijkheden door het hele land. Dit zijn de beste plekken om dat te doen!

Púca Festival

De naam púca betekent ‘geest’ in het Iers. Dit festival wordt gevierd in Athboy en Trim in County Meath in het oosten van het land, niet ver van Dublin. Deze plekken worden gezien als de échte geboorteplaats van Halloween. De viering vindt plaats met de symbolische verlichting van het Samhain-vuur, livemuziek, optredens, lichtshows en het eten van traditionele Ierse gerechten. Want lekker eten en drinken hoort zeker ook bij Halloween – echt niet alleen snoep.

Púca Festival is een heel groot feest dat een paar dagen duurt: van 31 oktober tot en met 3 november 2024. Met een line-up van Ierse topartiesten van met name folklore muziek is dit een van de leukste plekken om het echte Ierse Halloween een keer te ervaren.

Bram Stoker Festival

Als je het over griezels hebt, dan moet je misschien ook al snel aan Dracula denken. De link tussen Dracula en Halloween is dat Bram Stoker, de schrijver van het wereldberoemde griezelverhaal, in Dublin is geboren, waar het festival dus ook plaatsvindt. Tijdens de viering van het Bram Stoker Festival kun je dus naast de klassieke Halloween-griezels ook een hoop vampieren op straat tegenkomen. Van 25 tot 28 oktober 2024 worden er verschillende dingen georganiseerd, van een parade tot theater en natuurlijk het voorlezen van het verhaal van Dracula.

Derry Halloween

De stad Derry~Londonderry in Noord-Ierland wordt gezien als de nummer één Halloween-bestemming wereldwijd. Hier wordt echt alles uit de kast getrokken om er een feest van te maken rondom de oude mythe. De poort tussen verleden en heden staat hier wagenwijd open om geesten te verwelkomen. Dit is echt de place-to-be van 27 tot en met 31 oktober 2024.

Met een parade, optredens, vuurwerk en vooral ook veel gezelligheid is dit de beste plek op het eiland Ierland als je je echt helemaal in Halloween wil onderdompelen. Derry Halloween werd ook al eens uitgeroepen tot het beste Halloween-festival ter wereld. De meeste vieringen vinden plaats in de ommuurde stad. Het is een stad die barst van de pubs en die doen natuurlijk ook allemaal met – met veel live muziek.

Het Puca Festival is uniek om een keer mee te maken
Het Puca Festival is uniek om een keer mee te maken
Een knalfeest in Derry-Londonderry
Een knalfeest in Derry-Londonderry
Bram Stoker Festival in Dublin\u00a9 Paola Floris - Failte Ireland
Bram Stoker Festival in Dublin© Paola Floris - Failte Ireland

Typisch Ierse Halloween tradities

Zoals bij ieder nationaal feest heeft Halloween ook speciale gebruiken en een daarvan is dat men in Ierland barmbrack eet. Dat is een vruchtencake die is staat is de toekomst te voorspellen – en wie wil nou niet weten wat je kunt verwachten de komende jaren? In deze cake worden dingen verstopt die iets zeggen over de toekomst van degene die ze vindt. Heb jij de gouden ring, dan ben je degene die het komende jaar gaat trouwen. Of misschien vind je wel de munt in de barmbrack, dan wacht een welvarende toekomst. Ook geliefd om eind oktober te eten is colcannon, een traditioneel Iers gerecht van aardappelpuree met kool – een soort stamppot dus.

Ook de geschiedenis van de uitgeholde pompoen komt uit Ierland, die daar jack-o’-lantern wordt genoemd. Het  verwijst naar een oude mythe over de smid Jack die een knol uitholde om als lantaarn te gebruiken. Al in de 18e eeuw stonden uitgeholde knollen en rapen voor de ramen in Ierland om rondzwervende geesten op Halloween-avond weg te houden. In de loop der jaren is men steeds vaker een pompoen gaan gebruiken omdat die simpelweg geschikter bleek – een ontdekking die met name door Ierse migranten in Noord-Amerika werd gedaan. Die pompoenen duiken ook bij ons steeds vaker op: het is super leuk om er zelf ook eentje uit te hollen en met kaarsjes voor de deur te zetten.

Het leuke aan Halloween is dat er in de 2.000 jaar dat dit feest gevierd wordt, in feite aan de traditie dus niet zoveel veranderd is. Nog steeds gaan mensen verkleed als griezelige wezens naar buiten, worden er vreugdevuren gestookt en is er vooral ook veel ruimte voor gezelligheid. En het heeft wel wat, zo’n feest om je voor te bereiden op de donkerste maanden van het jaar. Maar voor het échte Halloween moet je dus naar Ierland. Misschien volgend jaar?

Naar Ierland in de herfst

Het is geen bijzonder om deze unieke traditie een keer mee te maken op de plek waar het allemaal begon. Maar de herfst is sowieso een prachtig seizoen om naar Ierland te reizen. In deze periode ervaar je de Ierse gastvrijheid misschien wel het allerbest. De herfst is namelijk de periode wanneer het pas echt gezellig wordt in de pubs: de dagen worden korter en dan zoeken de Ieren elkaar op voor gezelligheid. Vaak is er live-muziek – of misschien wel een knus haardvuur.

In de herfst kleuren de bossen ook goud-geel-oranje en rood. Deze herfstkleuren zie je het best in bijvoorbeeld de Wicklow Mountains. En het is ook prachtig om in dit seizoen (een deel van) de spectaculaire kustroute de Wild Atlantic Way te rijden, voor stormachtige wandelingen langs de mooiste en hoogste kliffen van Europa. Of wat dacht je van extra sfeer en gezelligheid in een prachtig verlicht Dublin? Vanaf midden november worden bovendien ook de eerste kerstmarkten geopend, zoals de gezellige Belfast Christmas Market. Ierland is dus een topbestemming in de herfst!

De beste spookplekken in Ierland

Mocht je op vakantie zijn in Ierland – en juist niet in de periode rondom Halloween – dan zijn er nog steeds spookachtige plekken die je kunt bezoeken om er toch iets van mee te krijgen. Op het prachtige en mysterieuze Ierse platteland spookt het namelijk altijd. Spookverhalen horen kan hier het hele jaar door, een paar tips:

  • Kilmainham Gaol: deze gevangenis is een van de bezienswaardigheden in Dublin
  • Het imposante Leap Castle in county Offaly is Ierlands meest spookachtige kasteel
  • County Meath is waar het allemaal begon: bezoek de stadjes Athboy en Trim
  • Ook de ruïne van Castle Roche is een opvallende bezienswaardigheid met een duister verleden
  • Wandel door het idyllische landschap van Crom Estate waar je mysteries tijdens de Crom Ghost Walk kunt ontdekken

Op reis Ierland

Wil jij zelf Ierland gaan ontdekken? Boek dan nú je reis. Deze tips komen goed van pas.

Boek je reis

  • Goedkope vliegtickets naar Ierland boek je via TIX.
  • Losse hotels in Ierland boek je natuurlijk via Booking.com. Een aanrader is ETAP Hotel Belfast midden in het centrum van Belfast.
  • Huur een auto om de natuur in Ierland te ontdekken. Dat doe je het beste (100 procent verzekerd) via Sunny Cars.
  • Liever een complete reis boeken (vlucht + overnachting)? Dan kan via het beste TUI.
.affilliateblok{width:100%;display: block;} .affilliateblok .inneraffblok{text-align: left !important;position: relative;padding: 20px 20px 50px;box-sizing: border-box;width:100%;background: #C1D7D3 url(https://assets.webshopapp.com/25bucketlistreizen/world-map.svg) no-repeat;background-size: 150%;background-position: 50% 50%;} .affilliateblok h1{text-align: left !important;font-family: 'Roboto Slab', serif;color: #e1266d;position: relative;padding-left: 40px;} .affilliateblok h2{text-align: left !important;font-family: 'Roboto Slab', serif;color: #e1266d;font-weight: 900;} .affilliateblok h1{display: block;width:100%;max-width: 500px;margin-bottom: 5px;} .affilliateblok p{text-align: left !important;display: block;width:100%;max-width: 500px;margin-bottom: 25px;} .affilliateblok .blockwidth{margin-left: 0px;list-style: none;margin-right: 20px;} .affilliateblok .blockwidth li{position: relative;padding-left: 20px;} .affilliateblok .blockwidth li:before{content: "\25AA";margin-right: 10px;display: inline-block;color: #e1266d;position: absolute;left: 0px;} .affilliateblok .blockwidth a{text-align: left !important;text-decoration: underline;transition:0.2s;color: #e1266d;font-weight: 700;} .affilliateblok .blockwidth a:hover{color: #ca1459;} .affilliateblok .travellerstick{position: absolute;bottom: 38px;right: 20px;height: calc(100% - 55px);width: 100px;background-image: url('https://cdn.webshopapp.com/shops/243525/files/211170476/backpacker-route.png');background-size: contain;background-repeat: no-repeat;background-position: bottom;} .affilliateblok h1:before{content: "";margin-right:10px;height: 30px;width: 30px;background-image: url(https://assets.webshopapp.com/25bucketlistreizen/busje-aff.png);background-size: contain;background-repeat: no-repeat;position: absolute;display: inline-block;top: 15px;left: 0px;} @media(max-width: 650px){.affilliateblok .travellerstick{display: none;}}

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Tourism Ireland.

Avatar foto
Marloes de Hooge

Marloes is oprichter en hoofdredacteur van Travelvalley. Ze schreef de succesvolle reisboeken Bucketlist Reizen, Bucketlist Stedentrips en Waanzinnige Roadtrips. Ze is gek op schrijven, reizen en hardlopen.

Verder lezen over Ierland

De 7 mooiste plekken die je in Ierland gezien moet hebben

Ierland is een van de mooiste natuurbestemmingen van Europa. Een land vol kastelen, ruige rotspartijen en spectaculaire kliffen. Zoek je rust, ruimte en natuur dan zit je in Ierland helemaal goed. Er zijn ook weinig land...

Natuur30.09.2024

De 7 mooiste plekken die je in Ierland gezien moet hebben

Causeway Coastal Route: de roadtrip van je leven door Noord-Ierland

Helemaal in het noorden van Noord-Ierland, in het land van romantische kastelen en fabelachtige legendes, ligt de Causeway Coastal Route. Een adembenemede weg langs ruige kusten, groene heuvels, fotogenieke dorpjes en we...

Natuur19.06.2024

Causeway Coastal Route: de roadtrip van je leven door Noord-Ierland

The Gobbins, een indrukwekkende wandeling langs de Ierse kust

Wie op reis gaat naar Ierland zal verrast worden door de ruigheid van de natuur. Met name de kust met bijzondere eilandjes, steile kliffen, wilde golven en prachtige uitzichten maakt indruk. Causeway Coastal RouteEen v...

Natuur17.06.2024

The Gobbins, een indrukwekkende wandeling langs de Ierse kust

De beste tips om Derry-Londonderry in Noord-Ierland te ontdekken

Het noorden van Ierland is een van de mooiste kustgebieden van Europa, met ruige kliffen, onverstoorde zandstranden en grasgroene heuvels. Daartussen liggen slechts een paar steden, met Londonderry als een van de grootste.

Stedentrips05.06.2024

De beste tips om Derry-Londonderry in Noord-Ierland te ontdekken

Cobh is het kleurrijkste stadje van Ierland

Het charmante Cobh in het zuidwesten van Ierland is misschien wel het kleurrijkste stadje van het land! Kijk zelf maar. En er is van alles te zien en doen. Vanuit de stad Cork ben je er binnen een half uur.

Algemeen26.05.2024

Cobh is het kleurrijkste stadje van Ierland

Zo vier je St. Patrick’s Day net als in Ierland!

Op 17 maart is het St. Patrick's Day. Dé nationale feestdag van Ierland waarbij het hele land groen kleurt. Maar wat vieren de Ieren eigenlijk op St. Patrick's Day? En wat zijn de leukste plekken om dit bijzondere feest...

Algemeen15.03.2024

Zo vier je St. Patrick’s Day net als in Ierland!

Ierland's nationale feestdag op 17 maart
Cork tips: dit zijn de 7 leukste dingen om te doen

Cork is na Dublin de grootste stad van Ierland en ligt in het zuidwesten. Je vliegt er vanuit Amsterdam rechtstreeks naartoe. Het is een fijne stad voor een stedentrip van een paar dagen en een uitstekende uitvalsbasis v...

Stedentrips02.12.2023

Cork tips: dit zijn de 7 leukste dingen om te doen

De 9 mooiste stops tijdens een roadtrip in Zuidwest-Ierland vanuit Cork

Aan de zuidkust van Ierland zijn het vooral spectaculaire kliffen en indrukwekkende uitzichten die de show stelen, met de stad Cork als toegangspoort. Zuid-Ierland is ruig, ongerept en beeldschoon.

Natuur24.11.2023

De 9 mooiste stops tijdens een roadtrip in Zuidwest-Ierland vanuit Cork